بعد از توقیف ماشین برای مهریه چه باید کرد

بعد از توقیف ماشین برای مهریه چه باید کرد: راهنمای کامل اقدامات

توقیف خودرو بابت مهریه، چه به صورت سیستمی (ممنوعیت از نقل و انتقال) و چه به صورت فیزیکی (انتقال به پارکینگ)، یک مرحله جدی در فرآیند اجرای مهریه است. از این لحظه به بعد، سرنوشت خودرو وارد یک فرآیند قانونی مشخص می‌شود و مالک خودرو (زوج) با گزینه‌ها و اقداماتی روبرو است که باید به سرعت در مورد آن‌ها تصمیم‌گیری کند.

در ادامه، به تفکیک، مسیر پیش رو و اقداماتی که می‌توانید انجام دهید، شرح داده شده است.

بخش اول: فرآیند قانونی که به صورت خودکار پیش می‌رود

پس از توقیف قطعی خودرو برای مهریه، واحد اجرای احکام دادگاه یا اداره اجرای ثبت، فرآیند زیر را برای وصول مهریه از محل فروش خودرو آغاز می‌کند. این مراحل چه شما اقدامی بکنید و چه نکنید، به جریان خواهد افتاد.

مرحله ۱: کارشناسی و ارزیابی قیمت خودرو

اولین قدم پس از توقیف، قیمت‌گذاری رسمی خودرو است.

• نحوه انجام: یک کارشناس رسمی دادگستری در رشته مربوطه، توسط مرجع قضایی انتخاب می‌شود. کارشناس، خودرو را از نظر مدل، سال ساخت، وضعیت فنی و بدنه، کارکرد و سایر عوامل مؤثر بررسی کرده و قیمت پایه و عادلانه آن را برای فروش در مزایده تعیین می‌کند.
• اهمیت: این قیمت، مبنای شروع مزایده خواهد بود.

مرحله ۲: آماده‌سازی و ابلاغ آگهی مزایده

پس از تعیین قیمت پایه، مقدمات برگزاری مزایده فراهم می‌شود.

• تعیین زمان و مکان: زمان و مکان دقیق برگزاری مزایده مشخص می‌شود.
• انتشار آگهی: آگهی مزایده در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار محلی منتشر می‌شود. این آگهی به طرفین پرونده (زوج و زوجه) نیز به صورت رسمی ابلاغ می‌گردد تا از جزئیات آن مطلع شوند.

مرحله ۳: برگزاری مزایده و فروش خودرو

در روز و ساعت مقرر، مزایده با حضور نماینده دادستان یا اجرای احکام برگزار می‌شود.

• شرایط: شرکت برای عموم آزاد است (به جز برخی افراد مرتبط با پرونده). مزایده از قیمت پایه کارشناسی شروع شده و هرکس بالاترین قیمت را پیشنهاد دهد، برنده مزایده خواهد بود.
• نتیجه: پس از فروش خودرو، مبلغ حاصل از آن به حساب صندوق دادگستری یا ثبت واریز می‌شود.

مرحله ۴: پرداخت مطالبات

مبلغ به دست آمده از فروش خودرو برای پرداخت دیون و هزینه‌ها صرف می‌شود.

• اولویت پرداخت: از کل مبلغ، ابتدا هزینه‌های اجرایی (مانند هزینه کارشناسی، هزینه پارکینگ، حق‌الاجرا یا نیم عشر دولتی) کسر می‌شود. سپس مابقی آن تا سقف مهریه به زوجه پرداخت می‌گردد. اگر مبلغی باقی بماند، به شما (مالک خودرو) بازگردانده خواهد شد.

بخش دوم: اقدامات و گزینه‌های پیش روی شما (زوج)

شما مجبور نیستید منتظر بمانید تا این فرآیند به پایان برسد. از لحظه توقیف خودرو، چند راهکار کلیدی برای جلوگیری از فروش خودرو و مدیریت بدهی خود در اختیار دارید:

گزینه ۱: پرداخت فوری بدهی و رفع توقیف (بهترین راهکار)

سریع‌ترین و قطعی‌ترین راه برای آزاد کردن خودرو، پرداخت کامل مهریه است.

• اقدام: شما می‌توانید کل مبلغ مهریه مورد مطالبه یا بخشی از آن که منجر به توقیف خودرو شده است را به حساب صندوق دادگستری واریز کرده یا مستقیماً با توافق و رضایت همسرتان به او پرداخت کنید.
• نتیجه: پس از ارائه اسناد پرداخت به شعبه اجرای احکام یا اداره ثبت، بلافاصله دستور «رفع توقیف» از خودرو صادر شده و خودرو آزاد می‌گردد. این اقدام، فرآیند مزایده را در هر مرحله‌ای که باشد، متوقف می‌کند.

گزینه ۲: تلاش برای اثبات "مستثنیات دین" بودن خودرو

اگر خودروی شما، ابزار کار و تنها منبع درآمدتان است، می‌توانید برای خارج کردن آن از لیست توقیف اقدام کنید.

• اقدام: باید با تنظیم یک لایحه و ارائه مستندات قوی (مانند پروانه کار، ثبت‌نام در تاکسی‌های اینترنتی، بارنامه، استشهادیه و...) به دادگاه ثابت کنید که خودرو برای امرار معاش شما و خانواده‌تان ضروری است.
• نتیجه: در صورت پذیرش ادعای شما توسط قاضی، خودرو جزو «مستثنیات دین» شناخته شده و دستور رفع توقیف آن صادر می‌شود. این اقدام نیاز به پیگیری سریع و مستندات قوی دارد.

گزینه ۳: مذاکره و توافق با همسر (زوجه)

همیشه راه برای مصالحه باز است. توقیف خودرو می‌تواند یک اهرم فشار برای رسیدن به یک توافق منطقی باشد.

• اقدام: می‌توانید با همسر یا وکیل ایشان وارد مذاکره شوید تا بر سر نحوه پرداخت مهریه (مثلاً به صورت اقساطی یا پرداخت بخشی از آن در ازای رفع توقیف) به توافق برسید.
• نتیجه: در صورت حصول توافق، صورتجلسه‌ای تنظیم می‌شود و همسرتان رضایت خود را برای رفع توقیف از خودرو اعلام می‌کند. با ارائه این رضایت‌نامه به مرجع قضایی، خودرو آزاد خواهد شد.

گزینه ۴: ارائه دادخواست اعسار از پرداخت مهریه

اگر توانایی پرداخت یکجای مهریه را ندارید، می‌توانید درخواست تقسیط آن را بدهید.

• اقدام: باید دادخواست «اعسار از پرداخت محکوم‌به» را به دادگاه ارائه دهید. این کار مانع از اجرای حکم و مزایده نمی‌شود، اما در صورت پذیرش اعسار شما، دادگاه مهریه را برایتان قسط‌بندی می‌کند.
• نتیجه: با پرداخت منظم اقساط، می‌توانید از توقیف سایر اموال خود جلوگیری کنید، هرچند ممکن است این اقدام به تنهایی منجر به رفع توقیف از خودروی już توقیف شده نشود، مگر اینکه با همسرتان بر سر این موضوع توافق کنید.

جدول خلاصه اقدامات

توصیه نهایی: پس از توقیف خودرو، زمان به ضرر شماست. هزینه‌های پارکینگ به صورت روزانه افزایش می‌یابد و فرآیند مزایده به سرعت پیش می‌رود. بهترین کار این است که بلافاصله پس از اطلاع از توقیف، با یک وکیل متخصص مشورت کرده تا بهترین گزینه متناسب با شرایط شما را انتخاب و پیگی